Atıl durumdaki toprakların yeniden üretime kazandırılması amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı, yarın itibarıyla düğmeye basıyor. Buna göre; üst üste iki yıl ekilmeyen araziler 1 Eylül itibarıyla sezonluk kiraya çıkarılacak. Bakanlıkça kurulan komisyonların, uydu görüntüleri ve saha çalışmaları ile Antalya'da 4 bin 300 dekar, Konya'da 10 bin dekar, Kayseri'de de 1650 parsel boş arazi tespit ettiği öğrenilirken bazı illerde de hiç kullanılmayan tarım arazisinin çıkmadığı kaydedildi.
Türkiye Gazetesi'nde yer alan habere göre; geçen yıl tespit edilen ve bu yıl ekilen araziler listeden çıkarılırken ilan edilen tarım arazilerini kiralamak isteyenler, tarım arazisi kiralama talep formunu eksiksiz olarak doldurup ilan süresi içinde il müdürlüğüne başvuracak. Başvuruların Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden de gerçekleştirilebileceği aktarılırken öncelikli gruplarda birden fazla başvuru olması halinde en yüksek teklif verene, aksi durumda diğer istekliler arasında en yüksek teklifi verene arazinin kiralanacağı kaydedildi. Teklifin eşit olması durumunda da yalnızca tarımsal potansiyeli yeterli olan ya da arazisine bitişik işletmeye öncelik verileceği öğrenildi.
TARIM DIŞI KULLANIM TESPİT EDİLİRSE...
Kiraya çıkarılacak arazilerin bedeli, aynı bölgede bulunan benzer arazilerin ortalaması dikkate alınıp belirlenirken araziler, muhtarlıkta, elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde 7 gün süreyle ilan ediliyor, ilanlar tamamlanınca kiralama talepleri toplanıyor. Kiralama süresi sezonluk olacağı ve her sene yenileneceği aktarıldı. Öte yandan arazilerde tarım dışı kullanımın tespit edilmesi durumunda sözleşmenin feshedileceği ve sorumlu kişilerin bir sonraki yıl ihalelere alınmayacağı kaydedildi.
Uygulamanın amacının tarımsal üretimi artırmak, ithalat ihtiyacını azaltmak ve gıda arz güvenliğini teminat altına almak olduğu aktarılırken Türkiye'de yaklaşık 23 milyon hektar tarım arazisi bulunmasına rağmen bunun 3 milyon hektarının işlenmediği tahmin ediliyor. TÜİK'in 2023 verilerine göre hektar başına ortalama 25 bin liralık tarımsal değer üzerinden hesaplandığında, atıl arazilerin tarıma kazandırılmasıyla ekonomiye yıllık yaklaşık 75 milyar lira katkı sağlanmasının mümkün olduğu kaydedildi. Söz konusu rakamın da hem üreticinin gelirini artırması hem de tarımda ithalat bağımlılığını azaltarak cari açığı daraltmasının beklendiği aktarıldı.
KİRA GELİRİ, KESİNTİ YAPILMADAN ARAZİ SAHİBİNE AKTARILACAK
Peki, kiralama yapıldığında kira gelirleri ne olacak? Buna göre; kiralama sürecinde kira gelirleri hiçbir kesinti yapılmadan doğrudan arazi sahiplerine aktarılacak. Arazinin sahibinin hayatta olmadığı durumda ve miras paylaşımının da yapılmamış olduğu halde ise kira bedelinin kamu bankalarında açılacak hesaba yatırılacağı ve hak sahiplerine teslim edileceği öğrenildi. Diğer yandan düzenlemeyle beraber arazilerin mülkiyet hakkının da sahiplerinde kalmaya devam ettiği aktarıldı. Bakanlık, kamuoyunda yer alan "topraklara el konuluyor" iddialarını net bir şekilde yalanlarken uzmanlar da atıl arazilerin ülkeye kazandırılmasını ekonomik olarak olumlu karşılıyor.