Yumurta fiyatları son aylarda adeta uçuşa geçti. Aralık ayında 100-120 lira arasında satılan 30’lu yumurta kolisi, bugün marketlerde ortalama 250 lirayı bulmuş durumda. Bazı yerlerde 170-180 liraya bulunabilen yumurtalar, bazı mağazalarda ise 310 liraya kadar çıkıyor. Organik olarak etiketlenen yumurtaların fiyatı ise 400 lirayı aşıyor.
Sektör oyuncuları, yumurta üretiminde problem olmadığını ancak market ve üretici makasının hızla açıldığını ifade ediyor. Ayrıca kış aylarında verimin düşmesi ve ramazan ayında tüketimin artmasının da fiyatlarda etkili olduğu belirtiliyor. Ancak en büyük sebebin ihracat olduğu vurgulanıyor. Bir süre önce ABD’de yaşanan kuş gribi vakaları nedeniyle üretim merkezlerine kilit vurulmuştu. ABD bunun üzerine tüm tüketimini ithal edeceğini açıklamıştı.
Brezilya ve Güney Kore, Türkiye’den yumurta almaya başladı. Türkiye ile 15 bin ton yumurta alımı için anlaşmaya varıldı. Ancak bu durum iç piyasada fiyatları artırdı. Bunun üzerine yumurta ihracatında fon kesintisi kararı alındı. ABD’ye ihraç edilen yumurtalarda ilk etapta 50 cent ve devamında 1,5 dolar fon kesintisi uygulandı. Bu kesinti kısmen ihracatı yavaşlattı. Ancak ülkede yumurta krizi yaşanması nedeniyle ABD alımdan vazgeçmedi. Durum böyle olunca iç piyasada fiyatlar uçuşa geçti.
Afyonkarahisarlı yumurta üreticisi Ramazan Öztürk, fiyatların artmasının birkaç temel nedeni olduğunu belirterek, “Kış aylarında doğal olarak tavukların verimi düşüyor. Ramazan ayı da gelince iç piyasadaki tüketim arttı. En büyük etken ise ihracat. ABD’ye olan talep hiç azalmadı. Onlar fiyatlara bakmadan ürün alıyor çünkü kendi ülkelerinde arz yetersizliği var” dedi.
Konya’da bir başka üretici Gökhan Kırman da, “Yurt dışına sattığımızda ürün iadesi, vadeli ödeme gibi sıkıntılar yaşamıyoruz. Peşin para alıyoruz, vergi iadesi de cabası. Ama içeriye verirsek 3-4 ay sonra ödeme alabiliyoruz, bir de ürünün iadesiyle uğraşıyoruz. O yüzden üretici doğal olarak dış pazarı tercih ediyor” ifadelerini kullandı.
İstanbul halinde esnaflık yapan Remzi Saygın da, “Üreticiden tanesi 3 liraya çıkan yumurta markette 9 liraya kadar satılıyor. Bu fark üreticiye değil, zincirdeki aracılara yarıyor. Burada bir fırsatçılık var. Limon ihracatı nasıl durdurulduysa, aynı uygulama yumurta için de düşünülmeli” ifadelerini kullandı.
Yumurta fiyatlarının sürekli artması vatandaşı isyan ettirirken Ankara’daki İş Yurtları Kurumu Satış Mağazasında satılan ucuz yumurta, metrelerce kuyruğa neden oldu. 30’luk kolilerde küçük boy yumurta 130, büyük boy ise 150 liradan alıcı buldu. Ancak bu durum, hayat pahalılığının vatandaşı nasıl zorladığını bir kez daha gözler önüne serdi. Vatandaşlar Sıhhiye’deki kurum önünde uzun kuyruklar oluşturdu.
Sözcü’deki habere göre ise; Uzayan kuyruk caddeyi aşıp, ara sokağa kadar uzandı. Vatandaşlar, sabah 09.00’dan itibaren mağaza önünde sıraya girdi. Çoğunluğu emeklilerden oluşan vatandaşlar ‘’Aldığımız maaş yetmiyor. Yumurta fiyatı marketlerde 30’lu kolilerde 200-225 lirayı aştı, torunlarımız için kuyruktayız’’ dediler. Yumurta fiyatlarındaki artışta, yem maliyetlerinin yükselmesi, enerji ve nakliye giderlerindeki artış gibi sebeplerin yanı sıra ABD ye ihracat da etkili oldu.
