Derin Yoksulluk Ağı’nın (DYA) çarpıcı araştırması, Türkiye’de çocukların yalnızca gıda değil, giyinme hakkından da mahrum kaldığını ortaya koydu. 0-18 yaş arası 234 çocukla yapılan saha çalışması, her iki çocuktan birinin yeterli iç çamaşırına sahip olmadığını, yüzlercesinin ayakkabı, pantolon ve tişört ihtiyacını gideremediğini gösterdi. Yoksulluk, çocuklarda sosyal dışlanma ve özgüven kaybına yol açarken, eğitime erişimlerini de tehdit ediyor.
ARAŞTIRMANIN BULGULARI
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 verilerine göre, 15 yaş altı çocukların yüzde 9,2’si maddi imkânsızlıklar nedeniyle yeni giysiye erişemiyor, yüzde 9,4’ü ise iki çift düzgün ayakkabıya sahip değil. DYA, bu verileri sahada derinleştirmek için asgari ücretle geçinen veya sosyal yardım alan 90 hanede 234 çocukla görüşmeler gerçekleştirdi. Araştırma, 129 çocuğun yeterli iç çamaşırına, 192 çocuğun ayakkabıya, 158 çocuğun pantolona ve 148 çocuğun tişörte erişemediğini ortaya koydu.
“EKSİKLİK DEĞİL EŞİTSİZLİK”
Cumhuriyet gazetesinde yer alan habere göre, DYA Kurucusu Hacer Foggo yoksulluğun çocuklar için sadece fiziksel bir eksiklik olmadığını aynı zamanda sosyal dışlanma ve eğitim haklarının zedelenmesi anlamına geldiğini vurguladı. Foggo, “Dün bir anne, çocuğunun 23 Nisan etkinliğine katılabilmesi için beyaz gömlek alamadığını anlattı. Bu çocuğun yaşadığı şey yalnızca bir eksiklik değil, bir eşitsizliktir.” dedi. Araştırmaya göre, çocukların %18,7’si maddi nedenlerle okul etkinliklerine katılamıyor.
“YILLARDIR YENİ BİR KIYAFET ALMADIM”
Araştırmada, çocukların ve ailelerin yürek burkan ifadeleri dikkat çekti. Bir çocuk, “Ayakkabım yoktu, ablamın kadın terliğini giydim, artık mahallede utanıyorum.” derken, bir anne “Çocuklarımın bedenini bilmiyorum çünkü yıllardır yeni bir kıyafet almadım.” itirafında bulundu. Annenin belirttiğine göre, kıyafet ihtiyaçları çöpten, bağışlardan ya da belediye yardımlarıyla karşılanıyor.
OKULDAN UZAKLAŞMA RİSKİ
DYA’nın çalışması, kıyafet yoksunluğunun çocuklarda ciddi psikolojik ve sosyal sorunlara yol açtığını gösteriyor. Özellikle ergenlik çağındaki kız çocukları, uygun kıyafetleri olmadığı için okuldan uzaklaşma riskiyle karşı karşıya. Giysi eksikliği, çocukların sosyal etkinliklerden kopmasına, özgüven kaybına ve okuldan soğumasına neden oluyor. Bu durum, yoksulluğun çocukluk çağında yarattığı derin yaraları gözler önüne seriyor.