Yaklaşan yerel seçimler öncesinde vatandaşların döviz talebi arttı. Beklentileri aşan enflasyon ve seçim sonrası belirsizliği ile birlikte ekonomi yönetimi peş peşe hamleler gerçekleştirdi. Son olarak dün Merkez Bankası zorunlu karşılıkların banka büyüklüğüne göre bir kısmının bloke olarak tesis edilmesi ile 1 aya kadar vadeli mevduata da faiz uygulanmasını devreye aldı.
MERKEZ BANKASI FAİZ KARARI BELLİ OLUYOR
Şimdi ise gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Mart ayı faiz kararına çevrildi. Merkez Bankası 21 Mart Perşembe saat 14.00’te faiz kararını duyuracak. Bankanın faizleri yüzde 45 seviyesinde sabt bırakması öngörülürken, 28 Mart’ta ise Para Politikası Kurulu (PPK) özet metni yayımlanacak.
Ekonomi Gazetesi’nin haberi göre, uzmanlar tüm bu atılan adımların likiditeyi çekmeye yönelik hamleler olduğunu dile getirirken, Nisan toplantısında faiz artırılma zorunda kalınacağına işaret etti.
DÖVİZ MEVDUATLARINDA 2 YIL SONRA İLK!
Seçim öncesi dolar ekranlarda 32, euro 35 TL seviyesini aştı. Artan talep karşısında geçen hafta döviz işlemlerine yönelik sözlü uyarıda bulunan ekonomi yönetiminin hamlesi sonrası serbest piyasa ile bankalararası piyasa döviz fiyatları arasındaki fark ise açıldı.
Belirsizlik vatandaşı yeniden dövize yönlendirirken 1-8 Mart haftasında bankacılık sektörünün yabancı para mevduatı 5.9 milyar dolar artarak 207.1 milyar dolara ulaştı. Haftalık bu yükseliş son iki yılın en hızlı döviz mevduatı artışına işaret etti.
TL MEVDUAT FAİZLERİNDE YÜKSELİŞ BEKLENİYOR
Merkez Bankası dün de bankacılık sistemindeki TL likiditeyi sıkılaştıracak, mevduat faizlerinde yukarı etki yaratacak yeni zorunlu karşılık adımları açıkladı. Yeni uygulama 15 Mart’ta yani yarın başlayacak, 5 Ocak 2025’e kadar devam edecek. Bankacılar atılan bu adımın kısa vadedeki mevduat faizi oranlarını arttıracağını tahmin ediyor.
Ayrıca TCMB'nin yeni başlattığı kısa vadeli TL mevduat için ayrılan zorunlu karşılıklara faiz verme uygulaması bankacılara göre kısa vadedeki mevduat faizleri üzerinde yukarı yönlü ek etki yaratacak. Bu uygulama ise 16 Mart itibarıyla başlayacak.
“ENFLASYON KARŞISINDA 3 AY VADELİ MEVDUAT CAZİP DEĞİL”
Bankacılık sektörü kaynakları ise Merkez Bankası ortalama verisine göre yüzde 53,25 seviyesinde olan 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizinin Mayıs’ta yüzde 75’i geçecek enflasyon söz konusu olduğunda çok da cazip bulunmadığına dikkat çekti.
‘İHTİYAÇ KREDİSİ FAİZLERİ ARTSIN’ TALİMATI
Öte yandan geçen hafta Merkez Bankası ticari ve ihtiyaç kredi büyümesine yönelik sınırları sıkılaştırdı. Bankacılık sektörü kaynaklarının verdiği bilgiye göre özellikle tüzel kişilerin kredi kullanarak döviz ve altın talebinin yoğunlaşması bu hamlenin gelmesine neden oldu. Bunun yanı sıra yine sözlü talimatla bankacılık sektöründen ticari ve ihtiyaç kredi faizlerinin artırılması istendi.
Merkez Bankası verilerine göre mart başında TL ticari kredi faizi ortalama yüzde 54 seviyesindeydi. Öyle ki bazı kamu bankalarında ticari kredi faizleri yüzde 60’a kadar çıktı, sektörde ortalama yüzde 58-60 arasında değişen oranlarda ticari kredi faizlerine ulaşıldı. Bazı bankalar kredi limitlerini de sınırladı.
Reuters’in haberine göre ise rotatif kredilere bazı bankalar 100 bin lira sınırı getirdi. Ayrıca bankalar tarafından kredi kartlarında taksitli nakit avansa hem 3 taksit hem de limit sınırlaması uygulanmaya başladı.