Günümüzde ev ve iş yerlerinde yapılan soygunlar azalırken, marketler ve mağazalardan yapılan hırsızlık olayları katbekat artıyor. Almanya’da da organize suç şebekelerinin sebep olduğu perakende hırsızlıklar, rekor seviyelere ulaştı. Köln merkezli EHI Perakende Enstitüsünün araştırmasına göre, Almanya’daki marketlerin 2024 yılı içindeki toplam hırsızlık kaybı 5,7 milyar dolara çıktı.
TÜRKİYE’DE DE DURUM FARKLI DEĞİL
Türkiye’de durum farklı değil. Perakende sektöründe yaşanan hırsızlık vakaları, hiç olmadığı kadar yaygınlaştı. Ev ve işyeri soygunları artık riskli ve maliyetli bulunurken, hırsızlar yönünü zincir marketlere, hazır giyim mağazalarına ve elektronik ürün satıcılarına çevirdi. Son yıllarda tüketim mallarının fiyatlarında yaşanan artışlar, kolay erişilebilmesi ve hızla paraya çevrilebilmesi nedeniyle ürünleri, hırsızların yeni hedefi hâline geldi.
AYLIK KAYIP YÜZDE 5
Yapılan araştırmalara göre en fazla hırsızlık perakende sektöründe; yani market, hazır giyim ve elektronik ürün satıcılarında gerçekleşiyor. Mağazaların aylık cirolarının yüzde 5’i hırsızlığa gidiyor. Emniyet verileri de durumu doğruluyor. Yapılan hırsızlık vakalarının yüzde 36,5’inin perakende sektöründe yapıldığı belirtiliyor. Yani hırsızlar ev veya iş yeri soygunlarından çok marketleri tercih etmeye başladı.
ŞARKÜTERİ TERCİH SEBEBİ
Türkiye gazetesinde yer alan habere göre; 2023 yılından bu yana perakende sektöründe yapılan hırsızlık vakalarında yüzde 124 artış gösterdi. Gıdada en çok çalınan ürünler; salam, sosis, sucuk ve kavurma gibi pahalı ürünler… Ayrıca pahalı peynirler ve zeytinyağları da hırsızların hedefinde. Kozmetikte; pahalı kremler, güzellik ürünleri, diş macunları, tıraş bıçakları ve parfümler, elektronikte; kulaklık, cep telefonu, laptop, değerli küçük ürünler hırsızların hedefinde oluyor. Tekstilde ise, mont, kazak, deri ürünler, ayakkabı, iç çamaşırı, markalı giysiler ve aksesuarlar çalınıyor. Türkiye’de perakende sektöründe toplam hırsızlık kayıplarının ne kadar olduğu net bir şekilde belli değil. Ancak mağaza başına yüzde 2 ile 5 oranında kayıpları var. Toplam sektörün büyüklüğü düşünüldüğünde bu rakamın milyar liraları geçtiği hesaplanıyor.
KADIN VE ÇOCUKLAR KULLANILIYOR
Türkiye’nin en büyük zincir marketlerinden birinin bölge sorumlusu durumu şöyle özetliyor: Eve girmek veya iş yeri soymak artık demode oldu ve riskli görülüyor. Hırsızlar günde 2 kangal sucuk çalsa 500 lira, 2 litre zeytinyağı çalsa 700 lira. 20 markete girse 10-15 bin liralık hırsızlık yapıyor. Sonra gidip ürünleri anlaştıkları bakkallara satıyorlar. En çok kadınlar ve çocuklar kullanılıyor. Bir de hırsızlık için doğu bölgelerinden özellikle getirilen çocuklar var. Haftalık ya da aylık sayımlarda sürekli çıkan eksikler ise bazı durumlarda mağaza çalışanlarına fatura ediliyor” ifadelerini kullandı.
RAFLARI KORUMAK İÇİN NE YAPMALI?
Uzmanlar, güvenlik açıklarının sadece alarm sistemleriyle kapanamayacağını vurguluyor. Ürün takip etiketleri, geçiş kontrol sistemleri ve video gözetim sistemleri artık her mağazada standart hâle getirilmeli. Ayrıca mağaza personelinin sayısı ve eğitimi de artırılmalı. Gözle görülür güvenlik unsurlarının dışında, caydırıcı hukuki yaptırımların da kamuoyunda daha görünür olması gerektiği belirtiliyor. Hırsızlık Türkiye’de artık yalnızca kriminal bir mesele değil; ekonomik, sosyal ve lojistik boyutları olan çok katmanlı bir sorun hâline gelmiş durumda.
