Marketler pazar günü kapalı olacak mı? ‘Valilikler de yapabilir’

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, marketlerin pazar günü kapalı olup olmayacağından fahiş fiyat ve stokçuluğa, aldatıcı ve yanıltıcı reklamlardan etiket oyunlarına yönelik denetimlere, abonelik şikayetlerinden sosyal medyadaki şikâyetlere kadar birçok konuda açıklamalarda bulundu.

Bakan Bolat, Türkiye Perakendeciler Federasyonunun (TPF) marketlerin pazar günü kapalı olması talebi hakkında “Perakende işletmelerin çalışma saatleri, üst meslek kuruluşlarının (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu) müşterek teklifi üzerine Bakanlığımızca bölge veya ülke düzeyinde belirlenebilir. Mevcut durum itibarıyla bakanlığımıza, üst meslek kuruluşlarınca oluşturulan müşterek bir teklif ulaşmadı. Bununla birlikte, perakende işletmelerin çalışma saatlerinin il düzeyinde vali tarafından belirlenebilmesi de imkân dâhilindedir” dedi.

STOKÇULUK VE FAHİŞ FİYAT DENETLEMESİ

Fahiş fiyat ve stokçuluğa yönelik her türlü girişimin yakın takipleri altında olduğunu belirten Bolat, Türkiye gazetesine yaptığı açıklamada şunları söyledi:

Bu bağlamda, bu tür fırsatçı girişimlere yönelik bakanlığımız 81 ilimizde piyasa denetim ve gözetim faaliyetlerine devam ediyor. Günlük olarak yapılan denetimlerde 190 binden fazla firma ve 1,4 milyondan fazla ürün denetlendi. Söz konusu denetimler kapsamında, Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu eliyle fahiş fiyat artışı ve stokçuluk yaptığı tespit edilen işletmelere 950 milyon TL idari para cezası uygulandı.

YANILTICI REKLAMLARA CEZA YAĞDI

Reklam Kurulu tarafından aldatıcı ve yanıltıcı reklamlara karşı yürütülen çalışmalar hakkında da bilgi veren Bolat “2025 yılının ilk sekiz ayında incelenen 18 bin 34 dosyadan 1.035 tanesinin mevzuata aykırı olduğu değerlendirilmiş olup toplam 173 milyon 128 bin lira idari para cezası uygulandı. Güncel gelişmeler neticesinde ortaya çıkan yeni ihtiyaçlara cevap verebilecek mevzuatın hazırlanması konusunda da detaylı çalışmalar gerçekleştiriliyor” ifadelerini kullandı.

İNDİRİM KAMPANYALARI GERÇEK Mİ?

İndirim kampanyalarının da Reklam Kurulunun merceği altında olduğuna değinen Bakan Bolat “İndirimli satış reklamlarında ürünün gerçek indirime girip girmediğini, önceki fiyatının doğru gösterilip gösterilmediğini, indirim başlangıç ve bitiş tarihlerini tek tek inceliyor. Ayrıca indirimden önceki 30 günün en düşük fiyatının esas alınıp alınmadığı hususu da özellikle irdeleniyor. Sadakat kartı veya üye indirimi gibi uygulamalarla tüketicide sahte indirim algısı oluşturulmasına da izin verilmiyor. Özellikle indirim kampanyalarının arttığı “Kasım İndirimleri” gibi dönemlerde resen denetimler yapılıyor ve mevzuata aykırı reklamlara idari para cezası uygulanıyor. Bu ceza tutarlar da her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında güncelleniyor” şeklinde konuştu.

ŞİKAYETLERDE SAĞLIK VE GIDA ZİRVEDE

Reklam Kuruluna yapılan şikayetlerde sağlık ve gıda sektörleri zirvede. Şikâyetlerin büyük bölümü sağlık, gıda, örtülü reklamlar ve dijital mecralarda yer alan, birden fazla sektörü ilgilendiren reklamlarla ilgili. Sosyal medya/influencer şikâyetlerinin toplam şikâyetler içindeki payı yaklaşık yüzde 5.

ETİKETLER YAKIN TAKİPTE

Tüketicilerin yanıltılmaması için fiyat etiketlerinin de sıkı şekilde denetlendiğine vurgu yapan Bolat “İndirimli satış etiketlerinde tüketiciyi yanıltacak ya da gerçekte olduğundan fazla indirim varmış gibi gösteren fiyat bilgilerine izin verilmiyor. Bakanlık ve Ticaret İl Müdürlükleri bu konuda yoğun denetimler yürütüyor ve 2025 yılı içinde yaklaşık 650 milyon lira idari para cezası uygulanmış durumda” dedi.

ABONELİK HİZMETLERİNDE 21 FİRMAYA CEZA YAĞDI

İnternet ve mobil haberleşme gibi milyonlarca aboneyi ilgilendiren hizmetlerde tüketicilerin haklarının korunmasının büyük önem taşıdığını belirten Bolat “Bakanlığımız, bu alandaki şikâyetleri titizlikle inceliyor, sosyal medya ve şikâyet platformlarını da yakından takip ediyor. Yapılan denetimler sonucunda mevzuata aykırı uygulamaları tespit edilen firmalara 2024 ve 2025’in ilk dokuz ayında toplam 21 firmaya yaklaşık 33,8 milyon lira idari para cezası verildi” bilgisini paylaştı.