14048,39%0,46
42,60% 0,03
50,19% 0,72
5839,01% 0,80
9291,43% -0,01
Türkiye'de yeni krizin adı sahte dolar. Fiziki dolar alım-satımını durma noktasına getiren kalpazanlık birçok noktada işlemleri durma noktasına getirdi. 'Sahte dolarlar' döviz büroları ve bankalardaki makineler tarafından gerçeğinden ayırt edilemiyor. Son edinilen bilgiler ise olayın ilk düşünülenden çok daha kapsamlı ve organize olabileceğine işaret ediyor.
Habertürk'te yer alan habere göre kaynaklar sahte dolar banknotlarının ilk olarak Güneydoğu sınırından kaçak yollarla Türkiye'ye sokulduğunun düşünüldüğü bilgisini paylaştı.
Edinilen bilgiye göre sahte dolarla döviz bürolarından ilk işlemlerin Antalya, İzmir, Antep ve İstanbul gibi daha turistik bölgelerde yapıldığı düşünülüyor. Olayın ilk patlak verdiği şehrin ise Gaziantep olduğu iddia ediliyor. Zira Suriye ve Irak ile ilgili ticareti hareketliliğin en yoğun olduğu il olarak dikkat çekiyor.
Söz konusu sahte dolarların kullanıldığı ilk büyük vakalardan birinin ise Antalya'daki bir kripto para alımında yaşandığı öğrenildi. Bir süredir Rusya ve çeşitli Arap ülkeleriyle ticaret yapanlar ödemelerini 1 dolara denk gelen bir kripto para olan Tether (USDT) ile yapıyor.
Çeşitli döviz büroları dolar, Euro karşılığı Tether satışı gerçekleştiriyor. Tartışmalara konu olan bu uygulama kapsamında müşterilerine söz konusu kripto paraları soğuk cüzdanlarla temin ediyor. Kaynakların verdiği bilgiye göre geçtiğimiz günlerde Antalya'da yüzbinlerce dolarlık bir kripto para alımı gerçekleştirilmek istendi. Ancak bu sefer alımlar döviz bürosundaki makinelerin tespit edemediği sahte dolarlarla yapıldı. Sahte parayı sokmaya çalışanlar döviz bürolarındaki para sayma makinaların yetersizliğinden faydalanmak istedi. Bankalardaki makinelerin de tespit etmekte yetersiz kaldığı sahte paraları ancak çok usta bir şekilde elle inceleme yapan uzmanlar fark etti.
İstanbul başta olmak üzere farklı illerde güvenlik birimleri kara para ve terörün finansmanı iddiası üzerinde başlattığı operasyonları neticesinde döviz bürolarında sahte dolarlar üzerinden kaçak altın alımı gibi konularda güvenlik radarına takılmıştı. Soruşturma sonucunda İstanbul Emniyeti yakın zamanda konuyla ilgili olarak onlarca kişiyi gözaltına aldı.
Bankalar ve döviz büroları yaşanan bu olaylar üzerine fiziki dolar alım-satımını neredeyse tamamen durdururken ilk başta piyasaya sokulan sahte dolarların 600 milyon doları bulabileceği tahmin edilmişti. Ancak kaynaklar bu tutarın milyar doları aşabileceğine işaret etti. Sahte para tartışmaları nedeniyle döviz büroları ve bankalarda yüklü miktarlardaki döviz alım satımları durma noktasına geldi.
Dün, yaşananlarla ilgili Habertürk'ten Didem Ernez'e konuşan Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Bürolar Derneği (TÜYEMDER) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Ünver, “Vatandaşların yanlış anlaşılmaya mahal vermemek adına ve mağduriyet yaşanmaması adına şu anda döviz büroları yetkili müesseseler 50 dolar ve beyaz bir önceki baskı olan 100 dolarların alım ve satımını bir müddet durdurdu. Bunlarla alakalı para sayma makinelerine yazlım güncellemeleri gelecek. Muhtemelen bir hafta 10 günü bulur diye tahmin ediyorum” açıklamasında bulundu.
Ünver, basılan sahte dolarların neredeyse bire bire yakın bir sahtecilikte olduğunu dolayısıyla konunun uzmanı olmayan sıradan bir vatandaşın anlamasının mümkün olmadığına vurgu yaparak şunları söyledi:
“2 tane para düşünün. Birisini darphane basmış birisini de darphane gibi bir yer basmış. Materyaller klişeler ve kâğıt kalitesi benzer yapıldığı için çok küçük detayları var. Bunları da uzmanlar ince ince, detaylı bir şekilde incelediğinde ortaya çıkıyor ve konunun uzmanı olmayan sıradan bir vatandaşın anlaması zor. Piyasada neredeyse bire bire yakın bir sahtecilikten bahsediyoruz. Çünkü cihazlardan geçiyor, ATM'lerden, banka para sayma makinelerinden geçiyor. Hepsi değil ama bazıları geçebiliyor. Dolayısıyla sektörümüz de buna yönelik böyle bir tedbir durumuna geçmiş durumda.”
Bu arada Kapalıçarşı'da bazı döviz büroları para sayma makinelerinin gerçeklerinden ayırt edemediği banknotlarla ilgili iş yerlerine uyarı broşürleri astı. 100 ve 50 dolar görsellerinin kullanıldığı afişte "Piyasadaki sahtelerden dolayı görseldeki paralar alınmayacaktır" ifadesi yazıldı.
